Wszyscy rodzice pragnią aby ich dzieci były inteligentne i wykształcone i dlatego nie czekając na edukację szkolną starają się nauczyć dzieci liczyć, czytać i pisać. Często robią to nie wiedząc jak powinna owa nauka właściwie wyglądać. Kiedy i od czego powinniśmy zacząć?
Dziecko w świecie literek
Kiedy niemowlę obserwuje świat nieustannie styka się z literami. Widzi je w książeczkach z bajkami, w telewizji, na różnych produktach i na dworze np. na drogowskazach. Świat liter jest dla niego w oczywisty sposób interesujący. Niemowlę styka się również z mową i zaczyna papugować zasłyszane słowa. Wielu rodziców zastanawia się kiedy jest właściwy okres na rozpoczęcie nauki pisania i czytania. Nie ma na to konkretnej odpowiedzi. Prędzej czy później dziecko i tak się tego nauczy w szkole. Jeżeli jednak widzimy, że bardzo je interesują napisy i zadaje pytania nie powinniśmy tłumic tej ciekawości. Aby przystąpić do nauki czytania i pisania naucz najpierw dziecko brzmienia kolejnych liter. Pokaż mu jak wygląda dana literka – wielka i mała. Głośno ją wypowiedz i poproś dziecko, żeby ją kilkakrotnie powtórzyło. Niezwykle ważne przy nauce wymowy i czytania jest poprawne nazywanie liter. Może to zabrzmieć śmiesznie ale większość rodziców i pedagogów robi to niepoprawnie. Trzeba się pilnować aby wypowiadana litera była jedną głoską „d” a nie połączeniem dwóch głosek „dy”, gdyż może to doprowadzić do późniejszych problemów z sylabizowaniem i czytaniem. Dziecko może nauczyć się czytać np. nie „kot” tylko „kyoty” i trudno mu potem wykorzenić ten błąd edukacyjny. Dokładne wymawianie jest też ważne w unikaniu mylenia podobnych liter np. d z t lub p z b. Aby nauczyć dziecko rozpoznawania liter najlepiej posłużyć się skojarzeniami. Na oczach dziecka napisz daną literę i obok narysuj lub wklej ilustrację osoby, zwierzęcia lub rzeczy, która zaczyna się na tę literę np. M jak mama, T jak tata, K jak kot, O jak okno itp. Ważne jest też zwracanie uwagi młodszego dziecka na kształt liter. Tutaj bardzo dobrze sprawdzają się puzzle w kształcie liter, które trzeba umieszczać w odpowiednich miejscach; literki z gąbki czy klocki w kształcie liter. Zabawy takimi literkami pozwalają się oswajać z ich kształtem co w przyszłości ułatwi naukę pisania. Dodatkowo dziecko ma możliwość układania słów z posiadanych literek. W nauce pisania u małych dzieci najważniejsza jest prawidłowa technika trzymania przyboru piszącego. Aby przygotować dziecko do rozpoczęcia nauki pisania należy wcześniej skupić się na rysowaniu wzorków, różnych kształtów aby wyćwiczyć rękę dziecka. Rysowane kształty możemy dobierać tak aby ich elementy kojarzyły się z elementami liter. Nie wolno też naciskać na dziecko i zmuszać go do pisania i czytania jeżeli nie jest jeszcze na to gotowe. Może to poskutkować zniechęceniem malca do tej tematyki.
Dziecko samo czyta
Od nauki rozpoznawania literek do płynnego czytania jest długa droga. Dobrą metodą nauki czytania jest metoda pokazowa, w której używamy podpisanych obrazków z różnymi przedmiotami i zwierzętami. Kojarzenie słowa z obrazem jest dużo prostsze niż kojarzenie „na sucho” i jest najbardziej właściwym sposobem nauki dzieci. Można też posłużyć się metodą glottodydaktyki prof. Rocławskiego czy metodą Domana. Na kartce papieru piszemy jedno słowo i eksponujemy przez kilka sekund w przeciągu paru dni (maksymalnie pięć słów), oczywiście tłumacząc dziecku znaczenie tego słowa. W glottodydaktycznej metodzie nauczania zwiększoną uwagę zwraca się na sposób wybrzmiewania głosek, a także na składanie wyrazów z głosek oraz ich rozkładanie w rozmaity sposób. Dopiero po wielu takich ćwiczeniach dziecko jest w stanie samodzielnie odczytywać pierwsze teksty logiczne. Małe dzieci bardzo często maja problem z poprawną wymową. Nie powinny być za to w żaden sposób ganione ale konieczna jest korekta ich błędów, gdyż istnieje ryzyko ich utrwalania się. Również rodzice mówiąc do dziecka nie powinni przekręcać słów gdyż mogą być przyswojone przez dziecko jako poprawna forma. W nauce czytania i pisania najważniejsza oprócz poprawnej wymowy jest cierpliwość i dobre chęci. Jeżeli pomimo naszych wysiłków dotychczasowa zdolność czytania i pisania naszego dziecka odbiega od ideału, nie dajmy mu odczuć swojego niedosytu i cieszmy się z jego postępów. Na wyszlifowanie tych umiejętności nasza pociecha ma jeszcze dużo czasu.
