„Ja sam”, „nie!”, krzyki, płacz i okładanie pięściami- czyli o buncie dwulatka
Dwulatek złości się, krzyczy, wpada w histerię i szał, na prośby odpowiada ciągłym „nie, wszystko chce robić sam? Nie ma powodów do obaw. To naturalny etap w rozwoju pociechy, która odkrywa swoje potrzeby i emocje. Dla rodzica może wiązać się jednak z trudnymi momentami.
Psycholodzy podkreślają, że około osiemnastego miesiąca życia dziecka rozpoczyna się tak zwany „bunt dwulatka”. Jest on sprawą indywidualną i u każdego dziecka przebiega nieco inaczej. Grzeczne dotychczas maleństwo zaczyna pokazywać „różki”. Typowe są wtedy napady szału i histerii, krzyki, płacze, tupanie nogami i okładanie piąstkami najbliższych. Jest to trudny okres zarówno dla dziecka, które odkrywa swój indywidualizm oraz emocje, jak i rodziców, którzy mogą czuć się bezradni i sfrustrowani.
Okres nazywany „buntem dwulatka” jest bardzo ważny w życiu dziecka i jego prawidłowym rozwoju. Związany jest on z odkryciem przez malca swojej odrębności od rodziców. Dziecko staje się małym indywidualistą, który wszystko chce robić samodzielnie. „Ja sam” zjem, ubiorę się. Pomoc rodziców to naruszenie niedawno odkrytej indywidualności dziecka. Najważniejsze jednak- ten etap rozwoju podobnie jak inne- mija. Ważne jest w nim konsekwentna, pełna akceptacji i spokoju postawa rodziców. Pamiętać trzeba, że przechodząc przez swój „bunt” dwulatek nie jest specjalnie niegrzeczny i złośliwy.
Rodzice dwulatka powinni pamiętać o kilku podstawowych zasadach, które muszą towarzyszyć im podczas wychowywania dziecka. Po pierwsze trzeba zaakceptować to, że słodki aniołek ma prawo do buntu. Jest bardzo trudno zrozumieć malca a tym bardziej konsekwentnie działać, jeśli z góry założymy, że mamy niegrzeczne dziecko, które na siłę trzeba naprawić. Jeśli rodzic uzna prawo dwulatka do buntu i zrozumie, że jest to niezwykły okres w życiu malca, który odkrywa swoje „ja”, na pewno będzie mu łatwiej. Dziecku natomiast pomoże na pewno spokój rodziców, którzy będą dla niego wzorami tego jak panować nad zachowaniami i emocjami w różnych sytuacjach.
Ciężko pogodzić się z tym, że maleństwo wyrasta na samodzielnego człowieka o własnym zdaniu. Zadaniem rodzica dwulatka, który przechodzi okres buntu jest także przewidywanie tego, co może się wydarzyć. Jeśli dziecko zajęte jest ulubioną zabawą nic dziwnego, że złości się, gdy na siłę mu ją przerywamy. Dlatego trzeba wtedy cierpliwie poczekać, aż dziecko skończy zabawę lub wcześniej zaplanować, co może maluch robić, by później obyło się bez krzyku i tupania nogami podczas wychodzenia z domu.
Dla dzieci najważniejsze jest bezpieczeństwo, które może być związane z powtarzalnością i przewidywalnością codziennych czynności. Należy więc małego człowieka wcześniej uprzedzić na przykład o wizycie u cioci czy u dentysty. Nowa sytuacja może być dla dziecka zagrażająca, dlatego należy je z nią oswoić, na przykład bawiąc się w wizytę u cioci i wspólne picie herbatki. Warto także dziecko informować wcześniej o tym, jakie mamy plany- że zaraz będzie obiad czy wyjście na plac zabaw. Dzięki temu dwulatek może wyrazić swoje zdanie na temat zamiarów rodzica. Co najważniejsze- do małego dziecka mówimy jasno i zwięźle. Proste komunikaty szybciej trafią do dziecka niż długie i chaotyczne wywody. Trzeba pamiętać także o tym by nie nadużywać słowa „nie”, które samo w sobie może powodować negatywne uczucia. Malec musi nauczyć się także podejmować wybory, co w dorosłym życiu okazuje się niezwykle przydatne. Dlatego warto stwarzać mu takie szanse. Proste kontrolowane wybory typu: „wolisz napić się herbaty czy soku”, czy „wolisz założyć zielone czy niebieskie rajstopki” sprawiają, że malec ma jakiś wpływ na swoje życie.
Nie zawsze można zapobiec wybuchowi złości pociechy. Warto wtedy pamiętać, że ten mały buntujący się człowiek kształtuje się i potrzebuje do tego dużo miłości, zrozumienia i opieki. Rodzic, który jest dla dziecka wzorem, wpływa na to jak kształtuje się osobowość dziecka, swoim zachowaniem, nawykami i wartościami, które wyznaje. Musi więc wyposażyć się on w olbrzymie pokłady cierpliwości. Powinien zapomnieć o krzyku, biciu i szarpaniu- takie zachowania podnoszą tylko poziom agresji i nie rozwiązują problemów. Ważne jest także konsekwentne stawianie granic, dziecko będzie sprawdzać, na co może sobie pozwolić. Jeśli rodzic czegoś zabrania lub mówi o konsekwencjach, to musi się tego trzymać, inaczej dziecko będzie wiedziało na przykład, że jest w stanie wymusić zakup ulubionej zabawki płacząc w sklepie. Zamiast długich przemów, jasno i klarownie należy mówić, co dziecko robi źle, ale nie wolno zapominać także o tym by je chwalić i doceniać za dobre zachowanie.
Można także zastosować, kilka już znanych sztuczek lub wymyślić nowe, które pozwolą uspokoić zbuntowanego dwulatka. Maluszek nie chce zjeść warzyw lub założyć kurtki? Odpowiada stanowczym „nie”? Zacznij podjadać z jego talerza lub udawać, że zakładasz kurtkę. Efekt gwarantowany. Dwulatek nie lubi dzielić się swoimi rzeczami, więc nie zgodzi się też na to, by ktoś inny jadł jego obiad lub ubierał jego kurtkę. Pociecha dokazuje na zakupach lub nudzi się na spacerze. Zajmij ją czymś ciekawym. Pokaż mu ciekawy kwiat, śmieszną czapkę pana, który jedzie na rowerze, kolorowe kamyki. Możesz także zorganizować konkurs. Kto pierwszy dobiegnie do ławki. Kto szybciej założy kurtkę, ściągnie buty. Dzieci lubią konkursy i chętnie będą brały w nich udział. Warto pamiętać także, że lubią też wygrywać i trzeba im to umożliwiać. Marudzącego dwulatka można także „wyłączyć”. Łaskocząc swoja pociechę szukamy „guzika”, który poprawia humor. Wszystkie metody rozśmieszające dziecko są tak samo pomocne.
Bunt dwulatka to okres, który można przeczekać. Można także wykorzystać go do umocnienia więzi między rodzicem i dzieckiem. Jest to także czas, kiedy warto pracować nad poprawną komunikacją. Wychowywanie dziecka nabiera w czasie buntu dwulatka rumieńców. Najważniejsze to dać maluchowi odpowiednie warunki do harmonijnego rozwoju. Zapewnić można mu to okazując miłość, zrozumienie i akceptacje, ale także dając dobre przykłady zachowania.
Liczba znaków:
Bez spacji: 5231
Ze spacją:6113